در میان داروهای معرفی شده در طب سنتی ایرانی، ماءالجبن یا آب پنیر، دارویی پرکاربرد به‌شمار می‌آید. این دارو که از جنبه‌های غذایی نیز برخوردار است، هم به تنهایی و هم در ترکیب با سایر داروها استفاده می‌شود. پاکسازی بدن از مواد زاید، اثر درمانی بارز آب پنیر به‌حساب می‌آید و انتخاب این دارو به‌خاطر ویژگی‌هایی که دارد، می‌تواند در وقت ضرورت، طبیب را از به‌کارگیری داروهای قوی که طبعاً با ضرر نیز همراهند، بی‌نیاز سازد. آب پنیر از شیر به‌دست می‌آید. نوع شیر و روشی که در ساخت آب پنیر به‌کار می‌رود، طبیعت (مزاج) آن را مشخص می‌سازد، اما اجمالاً طبیعتش را گرم در اول و مرطوب در درجه دوم دانسته‌اند.

در منابع طب سنتی ایران به آثار درمانی آب پنیر در بیماری‌های مختلفی مانند سکته، فراموشی، سردرد، وسواس، سرطان، امراض مفصلی، سنگ کلیه و مثانه، واریس و بواسیر پرداخته شده است. در مطالعات اخیر نیز آثار گوناگون این دارو از جمله اثرات ضد سرطان، ضد التهاب، ضد فشارخون، ضد باکتری و ویروس مورد توجه قرار گرفته است.

خاصیت اصلی آن سم زدایی از کل بدن است و به دلیل نفوذ سریع در تمام عروق انتهایی و ریز بدن، کل بدن را از اخلاط غلیظ و گرفتگی عروق ریز پاکسازی می کند. به همین دلیل در درمان انواع لکهای پوستی، انواع سده ها، انواع سوء مزاجها و انواع اختلالات خلقی مفید است. با توجه به اینکه امروزه به دلیل آلودگی هوا و انواع غذاهای کارخانه‌ای میزان سموم موجود در خون و کبد  زیاد است توصیه می‌شود افراد سالم نیز به نوشیدن آن مداومت داشته باشند.

فواید آب پنیر

از جمله فایده های بی شماری که برای آب پنیر برشمرده اند، می توان به این موارد اشاره کرد:

تاثیرات قابل توجه آب پنیر برای پوست

آب پنیر و کاهش وزن

آب پنیر به حفظ وزن بدن کمک می کند، درست است که سایز بدن گاهی مهم است اما مطمئنا می دانید که حفظ وزن سالم برای بدن مهم تر است. پروتئين آب پنیر می تواند راه حلی سالم و خوشمزه برای حفظ توده‌ی بدنی بدون چربی تان باشد. زیرا پروتئین آب پنیر اشتها را سرکوب می کند و شما را قادر می سازد کالری دریافتی تان را کنترل کنید.

آب پنیر، دارای مقادیر زیادی مواد معدنی، به ویژه کلسیم است و ویتامین های محلول در آب آن، مثل ویتامین B2 و B6 نیز بیش تر است؛ بنابراین به فردی که باید چربی و پروتئین کمی مصرف کند و در مقابل به مواد معدنی و ویتامین نیاز دارد، توصیه می شود. ویتامین و آب معدنی موجود در آب ماست، بدون ایجاد کمبود مواد مغذی، لاغرشدن را تسهیل می کند.

پروتئین آب پنیر یک محافظ طبیعی در برابر سرطان است، زیرا حاوی آمینواسیدهایی است که می توانند آنتی اکسیدان های ابرقدرتی بسازند که به خوبی با رادیکال های آزاد مبارزه کنند.

علاوه بر این، هضم غذا را شدت می بخشد. وقتی پنیر را در آب نمک می اندازیم، بهترین و مفیدترین عناصر آن، از جمله کلسیم را وارد آب کرده و دور می ریزیم و چیزی می خوریم که خاصیت درمانی ندارد. خوردن ماست های ترش شده هم، گاهی خطرناک و زیان آور است.

نکات مهم در رابطه با نگهداری و مصرف آب پنیر

آب تهیه شده به هنگام فرآیند تولید ماست نیز خواص ذکر شده را داراست که می توان با استفاده از پارچه آن را از ماست جدا و مصرف کرد.

می توان مقدار شیر را به میزان بیشتر در نظر گرفته و مقدار بیشتری آب پنیر را برای مصرف حداکثر یک هفته تهیه نمود.

برای نگهداری آب پنیر از ظروف فلزی استفاده نکنید.

افرادی که دچار مشکلات روده ای مانند ” کولیت روده(سندروم روده تحریک پذیر ibs)” هستند نباید از آب پنیر استفاده کنند.

آب پنیر حاوی لاکتوز است ، بنابراین افراد مبتلا به عدم تحمل لاکتوز باید از مصرف آن خودداری کنند .

هر چند مصرف این ماده حیاتی برای بدن لازم است باید مصرف را به ازای هر دو هقته یک هفته قطع کرد تا باعث تنبلی روده نشوید.

عوارض جانبی مصرف آب پنیر

مصرف دوز بالای پروتئین آب پنیر سبب بروز حالت تهوع، افزایش حرکات روده، سردرد، تشنگی و نفخ می‌شود.

خطرات

بیماران کلیوی و افرادی که به شیر حساسیت دارند، باید از مصرف پروتئین آب پنیر اجتناب کنند.

واکنش‌ها

مصرف هم زمان پروتئین آب پنیر و آنتی‌بیوتیک‌ها، داروهای درمان پارکینسون و پوکی استخوان خطرناک است.

برای تهیه این ماده غذایی باارزش میتوانید به لینک زیر سر بزنید

تهیه پنیر خانگی 

همپنین بخوانیم 

ارزش غدایی انواع پنیر 

پنیر کوارک