همواره از شیر بعنوان یک غذای کامل یاد میشود فکر می کنید چرا شیر ذارای چنین ارزش غذایی می باشد . بدن انسان به شش گروه موادغذايي شامل آب، پروتئين، چربي، قند، مواد معدني و ويتامينها نياز دارد. شير هر شش ماده مغذي مورد نياز انسان را با نسبتي متناسب با نياز انسان در خود دارد.

ترکیبات شیر

شیر و فرآورده های آن به دلیل تنوع و تعدد ترکیبات موجود در آن، ارزش غذایی فراوانی دارند.

شیر تنها ماده غذایی شناخته شده در طبیعت است که می تواند نیازهای بدن را به طور متعادل تأمین کند و به معنای واقعی یک غذای کامل است.

عمده ترین ویژگی شیر و وجه تمایز آن نسبت به سایر مواد غذایی، ترکیب پروتئینی و وجود املاح آن نظیر کلسیم و فسفر است.

پروتئین ها، مولکول های درشتی هستند که از واحدهای کوچک تری به نام اسیدهای آمینه تشکیل شده اند. تاکنون 20 نوع اسید آمینه شناخته شده که 18 نوع آن در شیر موجود است. از میان این 20 نوع اسید آمینه، 8 نوع برای بدن ضروری محسوب می شوند یعنی باید حتما از راه غذا به بدن برسند و بدن انسان قادر به ساخت آنها نیست. شیر دارای تمامی این اسیدهای آمینه ضروری است.

مصرف روزانه نیم لیتر شیر (دو لیوان)، 50 درصد پروتئین مورد نیاز افراد بالغ را تأمین کرده و همین مقدار شیر 10 تا 14 درصد نیاز روزانه یک فرد بالغ را به انرژی برآورده می کند.

چربی شیر در معده به سهولت هضم می شود و نقش عمده ای در تولید انرژی دارد. حدود 60 درصد از چربی شیر از نوع اشباع است، با این وجود اگر دریافت شیر در غالب یک رژیم غذایی کنترل شده از لحاظ مقدار و نوع چربی های دیگر صورت گیرد، نمی تواند منشأ ایجاد بیماری افزایش چربی در خون باشد. چربی شیر علاوه بر انرژی زا بودن به دلیل وجود ویتامین های محلول در چربی مانند «آ» و «د»، ارزش غذایی بالایی دارد. مصرف روزانه 2 لیوان شیر، 10 درصد ویتامین «آ» و 40 درصد از ویتامین «د» مورد نیاز افراد بالغ را تأمین می کند.

سایر ویتامین های موجود در شیر شامل ویتامین های «ب1»، «ب2»، «ب3»، «ب6»، اسیدفولیک، «ب12» و پانتوتنیک اسید است که همگی از گروه ویتامین های «ب» هستند. لازم به ذکر است که جوشاندن شیر تأثیر مخربی بر روی ویتامین های موجود در آن دارد. لذا باید سعی شود از شیر پاستوریزه استفاده شود. در صنعت، شیر را برای پاستوریزه کردن تا دمای 75 درجه سانتی گراد به مدت 15 ثانیه حرارت می دهند. این دما تأثیر چندانی بر روی مواد مغذی شیر ندارد اما مقدار ویتامین «ث» در شیر تازه، بسته به روش پاستوریزه کردن، مقداری کاهش می یابد. به علاوه، شیر دارای مقادیر مختلفی از انواع مواد معدنی مانند کلسیم، فسفر، منیزیم، روی و پتاسیم است.

شیر و فرآورده های آن منبعی بسیار غنی از کلسیم هستند. ضمن آنکه کلسیم موجود در سبزیجات نمی تواند مانند کلسیم شیر برای بچه ها مفید و قابل جذب باشد. مصرف روزانه 2 لیوان شیر، کلسیم مورد نیاز بدن کودکان را تأمین می کند. جوشاندن شیر، جذب کلسیم را به میزان 20 درصد کاهش می دهد. لذا باز هم توصیه به مصرف شیر پاستوریزه تازه می شود.

سالم بمانید و شاد

گروه تولید محتوای کوشان