کفیر در سراسر جهان یک نوشیدنی شناخته شده است و قرن ها پیش به عنوان یک نوشیدنی شیرین و شیر تخمیر یافته از کوه های قفقازشمالی آمده است. نام کفیر از کلمه کلیدی "keyif" گرفته شده که به احساس خوبی اشاره می کند که شخص بعد از خوردن این نوشیدنی دارد. کفیر در اروپا و آسیا یک نوشیدنی معروف است اما اکنون در سایر نقاط جهان به دلیل علاقه مندی مردم امریکا به سلامت روده و پروبیوتیک محبوبیت زیادی پیدا کرده است.
کفیر چیست؟
کفیر از باکتری هایی ساخته شده که خواص پروبیوتیکی دارند . پروبیوتیک ها باعث ایجاد عملکرد گوارشی سالم در بدن می شوند. ماست از تخمیر باکتری های موجود در شیر ساخته می شود اما کفیر ترکیبی از باکتری و مخمرهای تخمیری است که به آن دانه کفیر می گویند. دانه های کفیر مانند دانه های گندم و برنج نیستند و گلوتن ندارند. شیر با دانه های کفیر ترکیب می شود و در یک محیط کشت میکروبی و گرم نوشیدنی کفیر تولید می شود. کفیر طعم ترش و تندی دارد و خیلی شبیه ماستی است که قابل نوشیدن باشد. کفیر در طی فرایند تخمیر، طعم کمی گازدار پیدا می کند. بعضی افراد مزایایی که کفیر دارد را به دلیل وجود پروبیوتیک موجود در آن می دانند. پروبیوتیک ها باکتری های خوبی هستند که به حفظ حرکات منظم روده، درمان برخی از بیماری های گوارشی و حمایت از سیستم ایمنی بدن کمک می کنند.
انواع کفیر
گر چه کفیر به طور معمول از شیر گاو تهیه می شود اما می توان آن را از شیر سایر حیوانات مانند بز، گوسفند یا شیر غیر لبنی تهیه کرد. کفیری که از شیر گاو تهیه می شود به سه دسته پر چرب، کم چرب و بدون چربی تقسیم می شود و انواع ساده و طعم دار دارد.
1-کنترل قند خون
در سال 2015 مطالعه ای انجام شد که اثرات کفیر و شیر تخمیری را بر میزان قند خون افراد مبتلا به دیابت مقایسه می کرد. در این مطالعه میزان قند خون کسانی که کفیر مصرف می کردند نسبت به آنهایی که شیر تخمیر شده مصرف می کردند با سرعت بیشتری کاهش یافته بود. همچنین میزان هموگلوبین Ac1 (معیار اندازه گیری قند خون) در طول 3 ماه در شرکت کنندگان گروه کفیر به میزان قابل توجهی کاهش داشت.
2- کاهش کلسترول
مطالعه ای در سال 2017 انجام شده که سطح تغییر کلسترول زنانی که در روز شیر کم چرب یا کفیر می نوشند را اندازه گیری می کرد. شرکت کنندگان به دو دسته تقسیم شدند: کسانی که در روز 2 وعده شیر کم چرب می نوشند و آنهایی که 4 بار در روز کفیر می نوشند. پس از 8 هفته، سطح کلسترول کسانی که کفیر می نوشند کاهش چشمگیری نسبت به آنهایی داشت که 2 وعده در روز شیر کم چرب مصرف می کنند. پروبیوتیک موجود در کفیر نقش مهمی در میزان چگونگی جذب کلسترول از غذاها دارد. آنها همچنین بر چگونگی تولید، پردازش و استفاده از کلسترول تاثیر بسیاری دارند.
3- افزایش مواد مغذی
مواد مغذی موجود در شیر به نوع شیری که استفاده می شود بستگی دارد اما به طور کلی منبع خوبی از پروتئین، کلسیم و پتاسیم است.
4- بهبود عدم تحمل لاکتوز
افراد مبتلا به عدم تحمل لاکتوز می توانند کفیر را بدون علائم عدم تحمل لاکتوز مصرف کنند چون باکتری های موجود در کفیر میزان زیادی از لاکتوز را تجزیه می کند. تحقیقی که در سال 2013 انجام شد نشان داد که مصرف کفیر در طول زمان هضم لاکتوز را بهبود می دهد و می تواند بر بیماری عدم تحمل لاکتوز غلبه کند.
5- بهبود سلامت معده
معده حاوی هر دو باکتری خوب و بد است و ایجاد تعادل بین آنها بخش مهمی از حفظ سلامتی معده است. بیماری، عفونت و بعضی از داروها، مانند آنتی بیوتیک، این تعادل را از بین می برند. پروبیوتیک ها باکتری های خوبی هستند که به طور طبیعی در دستگاه گوارش وجود دارند و به حفظ این تعادل کمک می کنند. همچنین، استفاده از کفیر برای درمان زخم معده و روده کوچک بسیار سودمند است.
6- خواص درمانی
مطالعات آزمایشگاهی نشان می دهد کفیر خاصیت ضد باکتری و ضد قارچی دارد و برای درمان ورم معده و روده، عفونت واژن و عفونت های مخمری سودمند است. بررسی ای در سال 2016 نشان داد که کفیر علائم عفونت شدید در موش های آلوده به انگل را کاهش داده است. مطالعه ی دیگری اثرات مفید کفیر را بر روی موش ها برای بهبود زخم و کاهش رشد تومور نشان داده است. البته در این زمینه تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.
7- کنترل وزن
تحقیقات نشان داده اند که مصرف کفیر باعث کاهش وزن و کلسترول در موشهای چاق شده است.
